Berk snoeien: zo houd je deze boom gezond en sierlijk

Isabelle van ECOstyle10/10/2024

Een berk in de tuin brengt een vleugje natuurlijke elegantie met zich mee. Deze bomen, herkenbaar aan hun witte bast en luchtige bladerdek, zorgen voor een speels contrast en een beetje schaduw op warme dagen. Hoewel een berk van nature weinig onderhoud nodig heeft, kan een goede snoeibeurt de boom helpen gezond te blijven en z’n mooie vorm te behouden. In deze blog vertellen we je hoe, wanneer en waarom je het beste een berk kunt snoeien.

Waarom een berk snoeien?

Hoewel berken van nature een mooie, luchtige vorm hebben, kunnen ze na verloop van tijd een beetje wild worden. Snoeien zorgt ervoor dat de berk z’n nette, sierlijke uitstraling behoudt en stimuleert een gezonde groei. Bovendien kun je door te snoeien voorkomen dat takken elkaar kruisen of dat er dode en beschadigde takken in de boom blijven zitten, wat de gezondheid van de berk ten goede komt.

Een andere belangrijke reden om berken te snoeien, is dat ze snel kunnen uitgroeien tot behoorlijk hoge bomen. Door de hoogte in toom te houden, zorg je ervoor dat de boom beter bestand is tegen wind en storm.

Wanneer berk snoeien?

Het juiste moment om een berk te snoeien is cruciaal voor het welzijn van de boom. Berken zijn namelijk gevoelig voor het “bloeden” van sap als je ze snoeit tijdens hun groeifase. Dit sapverlies kan de boom verzwakken en aantrekkelijk maken voor ziektes en plagen. De beste periode om een berk te snoeien is daarom:

In de zomer (juni-juli): Na de langste dag van het jaar komt de sapstroom van de berk tot rust, waardoor snoeien veilig kan gebeuren. De boom heeft dan ook de hele zomer nog de tijd om te herstellen voordat de kou inzet. Snoei niet als het extreem heet is, de geknipte takken sneller dan zullen verbranden.

In de late herfst of winter (november-januari): Zodra de berk in winterslaap is en alle bladeren heeft laten vallen, is het ook een goed moment om te snoeien. Let er wel op dat je dit doet op een dag zonder vorst, om schade aan de takken te voorkomen.

💡 Let op: Snoei nooit in het vroege voorjaar, omdat de sapstroom dan op z’n sterkst is. Dit kan leiden tot overmatig sapverlies - oftewel bloeden - en maakt de boom extra vatbaar voor ziektes.

Hoe een berkenboom snoeien?

Ben je klaar om aan de slag te gaan? Volg deze eenvoudige stappen en je berk zal je dankbaar zijn:

Om de boom niet te beschadigen en het risico op infecties te minimaliseren, gebruik je een scherpe snoeischaar, takkenschaar of zaag. Maak je gereedschap vooraf schoon met een desinfecterend middel om verspreiding van ziektes te voorkomen.
Verwijder eerst alle dode, zieke of beschadigde takken. Knip deze weg tot net boven een gezonde knop of zijtak. Dit helpt de boom om zijn energie te richten op gezonde groei.
Verwijder takken die elkaar kruisen of naar binnen groeien. Dit zorgt voor een betere luchtcirculatie en meer licht in de kroon, wat schimmelziekten voorkomt. De berk krijgt zo zijn open, luchtige structuur terug.
Wil je de hoogte of breedte van de boom beperken? Knip de toppen van de lange zijtakken terug tot op de gewenste lengte. Zorg ervoor dat je de natuurlijke vorm van de berk zoveel mogelijk behoudt. Snoei met mate, want te veel snoeien in één keer kan de boom verzwakken.
Als je een volwassen berk sterk terug wilt snoeien, doe dit dan over meerdere jaren. Zo heeft de boom de tijd om te herstellen en voorkom je plotselinge stress.

Tips voor succesvol snoeien

Vermijd het snoeien van de hoofdtak: De hoofdtak is belangrijk voor de stabiliteit van de boom. Knip deze alleen als het echt nodig is, en dan nog met mate.

Bescherm snoeiwonden: Grote snoeiwonden kun je het beste behandelen met een wondafdekmiddel om infecties te voorkomen.
Snoei niet te rigoureus: Verwijder niet meer dan een derde van de takken per snoeibeurt om de berk in balans te houden en te zorgen dat hij voldoende energie overhoudt.

Wat als een berk te groot is geworden?

Als je berk uit de hand is gelopen en te groot is geworden, is het verleidelijk om ‘m drastisch terug te snoeien. Maar wees voorzichtig! Te rigoureus snoeien kan leiden tot groeistress en maakt de boom vatbaar voor ziektes. In plaats daarvan kun je ervoor kiezen om de boom elk jaar een beetje bij te werken, zodat hij geleidelijk weer de gewenste vorm en grootte krijgt.

Wat te doen bij een bloedende berk?

Heb je per ongeluk op het verkeerde moment gesnoeid en begint je berk te bloeden? Dan zie je dat vaak aan verkleuringen of een plakkerige, witte substantie op de stam. Dit komt door bacteriën die het uitstromende sap gebruiken als voedsel. Hoewel je op internet allerlei methodes tegenkomt zoals het afdekken of zelfs dichtbranden van de wond, kan dat juist averechts werken. Je sluit dan de bacteriën op, waardoor de wond moeilijker geneest.

Het beste wat je kunt doen, is de boom met rust laten. Geef bij droogte wat extra water (maar niet teveel!) en laat de berk verder zelf herstellen. De belangrijkste tip: snoei op het goede moment om dit soort problemen in de toekomst te voorkomen!

Berk bemesten na het snoeien

Na het snoeien heeft je boom behoefte aan wat extra voedingstoffen om goed te herstellen. Hier is een organische meststof geschikt voor, zoals Vaste Planten-AZ. Het voordeel van dit product is dat er micro-organismen aan toegevoegd zijn die het herstel van de boom bevorderen.

Bestel mest voor berk

Berken snoeien vergt wat planning en geduld, maar met de juiste aanpak blijft je boom gezond en sierlijk. Door te snoeien op het juiste moment en met de juiste technieken, zorg je ervoor dat je berk jaar na jaar een prachtige blikvanger blijft in je tuin. Dus pak die snoeischaar, ga aan de slag en geniet van een gezonde, stralende berk in je tuin. Veel snoeiplezier! ✂️