Dit zijn 5 manieren om de bodem in je tuin te verbeteren

Isabelle van ECOstyle07/04/20236 min lezen

Tuinieren, het zit vol verhalen. Iedereen krijgt er een ander gevoel van en iedereen doet het op zijn eigen manier. Er is geen goed of fout! Om elkaar te inspireren met deze verhalen gaan wij met verschillende mensen in gesprek. Dit keer spreken we Josiane, zij bespreekt 5 manieren om de bodem van je tuin te verbeteren!

De bodem is de basis

In een tuin begint alles bij een goede bodem! Een gezegde dat je vast al wel gehoord hebt. Maar wat is een goede bodem en hoe kan ik hem verbeteren als dat niet zo is?

Een goede bodem zorgt voor een gezonde plantengroei en heeft 5 bouwstenen. Ik noem het ook wel: 'De schijf van 5'. Hieronder vallen: grondsoort, organische stof, zuurtegraad, bodemleven en voedingstoffen. Ik vertel je per bouwsteen hoe je de bodem kan verbeteren.

1. Grondsoort

De grondsoort, een lichte of een zware grond, bepaalt in sterke mate hoeveel lucht, water en voedingstoffen je bodem kan vasthouden en hoe gemakkelijk of moeilijk je grond dus in de basis is. Wil je weten met welke grondsoort je te maken hebt? Daar heb ik een leuke test voor. Maak een handje vol grond goed nat. Probeer hiervan eerst een balletje te rollen. Valt dit balletje na het samen kneden terug uit elkaar? Dan heb je een lichte grondsoort, vooral zand. Kan je de bal uitrollen tot een worst, dan zit er naast zand ook leem in je grond. Lukt het uiteindelijk ook nog om van deze worst een hoefijzer te maken, dan heb je een zwaardere grond met leem en klei.

Met een beetje geluk ben je gezegend met 'worstengrond' 😉. Lichte grond is namelijk het moeilijkst. Die houdt slecht zijn water en voedingstoffen vast. Je moet dan aan de slag met Zandgrondverbeteraar. Dit is een kleimineraal waarmee je het vochtvasthoudend vermogen van je grond verbetert. Heb je zwaardere grond dan is deze van nature rijker aan voedingsstoffen, maar moet je vooral werken aan de luchtigheid. Dit kan met Kleigrondverbeteraar. Hiermee maak je de bodem minder plakkerig en luchtiger.

Bestel zandgrond verbeteraar

Bestel kleigrond verbeteraar

2. Organische stof

Organische stof speelt een sleutelrol in de bodem. Het ontstaat uit verteerd levend materiaal zoals plantenresten. Doordat het de bodemdeeltjes aan elkaar bindt, ontstaat een ideale structuur waarin wortels kunnen groeien.

Maar organische stof is meer dan het cement tussen zand, leem en kleideeltjes. Het is ook een opslagplaats van voeding voor het bodemleven en de planten die er in groeien. Hoe hoger het organische stof gehalte, hoe donkerder van kleur de bodem is. Een bodem met veel organische stof ruikt bovendien naar bosgrond. Dus goed kijken en ruiken zegt heel veel over je bodem!

Om het organische stof in mijn tuin op peil te houden, zorg ik ervoor dat ik niets afvoer maar alles opnieuw gebruik. Het zou toch dom zijn om later iets toe te voegen wat ik eerst afgevoerd heb. Ik mulch bijvoorbeeld mijn gazon. Het grasmaaisel dat blijft liggen wordt door het bodemleven omgezet in organische stof. Hetzelfde geldt voor de afgevallen bladeren in de herfst. Ik laat ze niet graag op mijn gazon liggen, want te veel bladeren verstikt het gras onder de bladeren, maar ik hark ze allemaal in de border. Een beetje Compostmaker erover en klaar is Kees. Het keukenafval en de oogstresten van de moestuin gaan de compostbak in en deze werk ik nadat het verteerd is terug in de grond. Zo makkelijk kan het zijn!

Bestel compostmaker

Herfstbladeren als organische stof

3. Zuurtegraad

Te is nooit goed. Ook niet voor de zuurtegraad. Een te zure bodem is nadelig voor de plantengroei omdat planten minder gemakkelijk hun voedingsstoffen kunnen opnemen. Maar ook de nuttige organismen in je bodem houden niet van een lage zuurtegraad, 5,5 tot 7 is een mooi streven.

Omdat een tuin van nature lichtjes verzuurt, is het zeker niet verkeerd om eens in de zoveel jaar een pH-Bodemtest te doen. Ikzelf maak het mij gemakkelijk door jaarlijks een lichte onderhoudsbekalking te doen met AZ-Kalk. Dit is een kalk geproduceerd uit de waterontharding. Deze kalk lost enkel op als de bodem te zuur is, anders blijft hij in de bodem liggen. Makkelijk zat, je kan dus helemaal niets verkeerd doen!

Bestel AZ-Kalk

De zuurtegraad meet je met een bodemtest

4. Bodemleven

En dan mijn favoriete bouwsteen uit de schijf van 5: het bodemleven. Dit is de verzamelnaam voor alle kleine en grote organismen die in de bodem leven. Van regenwormen die zorgen voor het grove werk en ook wel de buldozers van de bodem genoemd worden, tot aan schimmels en bacteriën, die het fijne werk voor hun rekening nemen. Zonder hun aanwezigheid zou organische stof niet omgezet kunnen worden tot voedingsstoffen voor planten.

Zijn de vorige bouwstenen in je tuin in orde dan zal er ook voldoende bodemleven zijn. Wil je het toch zeker weten, neem dan de proef op de som en steek om het even waar een schop in je tuin. Als je na een beetje spitten regenwormen tegenkomt, dan zit je goed. Waar je regenwormen aantreft tref je ook ander bodemleven aan. Een ultieme test is de “onderbroekentest”, maar daarover vertel ik jullie meer in een volgende blog. Ik heb alle bouwstenen in mijn tuin op orde, maar toch zorg ik ervoor dat ik regelmatig wat extra leven aan mijn tuin toevoeg. Dit doe ik door te bemesten met meststoffen waaraan bodemleven is toegevoegd. En zo kom ik naadloos bij de laatste bouwsteen, voedingstoffen.

5. Voedingsstoffen

Omdat we onze tuin, hoe ecologisch we ook te werk gaan, toch altijd naar onze hand zetten, moeten we de planten regelmatig bijvoeden. Een bos hoef je inderdaad niet te bemesten, maar daar bepalen wij ook niet wat waar groeit en worden afgevallen bladeren of uitgebloeide bloemen ook niet verwijderd.

Bemesten is daarom dus van belang. Ik doe dit altijd met organische meststoffen. Geen chemische stoffen op mijn gezonde bodem! Dan breng ik alles wat ik heb opgebouwd meteen weer in disbalans. Door te bemesten met organische meststoffen met bodemleven voed ik niet alleen mijn planten maar ook de bodem.

Shop organische mest

Vaste planten AZ

Aan de slag in de tuin

Zo is de cirkel rond, met deze 5 bouwstenen zorg je voor een sterke, gezonde bodem in de tuin. Merk je dat je bodem te maken heeft met problemen, zorg dan dat je aan de slag gaat met 1 van deze 5 bouwstenen. Dan zul je binnen no-time een gezonde tuingrond hebben. Ben je op zoek naar meer tips om mee aan de slag te gaan? Lees dan nog meer blogs vol groene inspiratie!